Dzięki emocjom możemy rozpoznać jakie znaczenie ma jakaś sytuacja: czy czujemy się w niej dobrze i bezpiecznie, czy coś nas niepokoi i potrzebujemy pomocy. Dzieci często nie rozumieją emocji, których doświadczają. Potrzebują dorosłego, który pomoże im określić co czują. Sposoby wyrażania złości przez dzieci są często dla nas trudne.
Pierwszym krokiem do radzenia sobie z wybuchem złości jest zrozumienie skąd się bierze i jak przebiega. Zawsze poprzedza go stres. Jeśli poziom dyskomfortu jest za wysoki, wybuch złości pozwala rozładować napięcie.
• Jeśli dziecko jest nadmiernie zestresowane starajmy się pomóc jemu uspokoić się poprzez przytulenie. Słowa w tej sytuacji nie działają, a kara wymierzona w momencie pobudzenia zwiększa u dziecka poziom stresu.
• Nazywajmy uczucia dziecka odnosząc się do konkretnej sytuacji „Widzę, że zezłościłaś się, bo nie pozwoliłem Ci korzystać z telefonu”; rozmawiajmy na temat sytuacji, które wywołują złość.
• Uczmy dziecko większej elastyczności w myśleniu, aby nauczyło się przyjmowania perspektywy innej osoby, nie bazując tylko na jednej interpretacji zdarzenia, np. zakładając z góry, że ktoś celowo coś zrobił, żeby sprawić nam przykrość.
• Czytajmy dziecku bajki, których bohaterami są postacie doznające złości i znajdujące sposoby radzenia sobie z nią, np. „Smok Lubomił i tajemnice złości”.
• Dbajmy o odpowiednią ilość snu.
• Ruch, ćwiczenia fizyczne, sport pomagają radzić sobie z nadmiernym napięciem.
• Ćwiczenia oddechowe, relaksacyjne czy słuchanie ulubionej muzyki sprzyjają uspokojeniu się.
• Złość może też być jednym z objawów depresji, więc warto korzystać z konsultacji ze specjalistą.
Bądźmy przykładem dla dziecka. Dzieci uczą się ekspresji emocji poprzez obserwację, jeśli my krzyczymy, dziecko też będzie to robić.
Zawsze pamiętajmy, że sposoby związane z radzeniem sobie ze złością są dobre, o ile nie ranią innych.
Aneta Wośko, psycholog